5 yıllık stratejik plan mı? Çok uzun!

İş dünyasında yaygın bir şekilde uygulanan ve bir çok kamu/özel sektör şirketi tarafından etkin bir şekilde kullanılan Stratejik Planlama; kuruluşların hayallerini, yani vizyonunu gerçekleştirebilmesi için somut bir metodoloji sunuyor bize.

Ülkemiz özelinde konuşursak; orta-büyük ölçekli özel sektör kuruluşlarının çoğunluğu stratejik plan yapıyor ve uyguluyor. Kamu tarafına bakarsak; Kamu İdarelerinde Stratejik Planlamaya İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik kapsamında kamu idareleri ve mahalli idarelerin stratejik planlama yapması bir zorunluluk. Belediyeler, üniversiteler, kamu kuruluşları vb. hepsi stratejik planlamayı uyguluyor.

Gerek özel gerekse kamu kuruluşlarında stratejik planlama ne kadar doğru uygulanıyor, ne kadar düzenli takip ediliyor, ne kadar işe yarıyor, o ayrı bir konu. Ama danışmanlığını yaptığım firmalarımdan veya denetimlerde inceleme fırsatı bulduğum planlardan hareketle bu konuda çok kötü olmadığımızı söyleyebilirim.

Stratejik planlama periyodu kaç yıl olmalıdır?

Konuyla ilgili en çok aldığım sorulardandır periyod konusu.

Dünyada ve ülkemizde genellikle 5 yıllık periyodlar kullanılıyor stratejik planlama için. Bazı uluslararası şirketlerin 20-30 yıllık stratejik planlar yaptığı söylenir. (Ben görmedim). Metodolojide de önerilen periyod 3-5 yıldır. Siz bu periyodu çeşitli faktörleri değerlendirerek kendi kuruluşunuza özel olarak belirlersiniz.

Gelelim yazının esas konusuna,

5 YIL ÇOK UZUN DEĞİL Mİ?

Günümüzde kullandığımız metodoloji ilk kez 1960’larda özel sektör tarafından kullanılmaya başlanmış olup, 1980’li yıllardan sonra kar amacı gütmeyen kuruluşlar ve kamu kuruluşları tarafından da kullanılmaya başlanmıştır. Yani yaklaşık 50 yıllık bir maziden söz ediyoruz.

Fakat günümüzde dünya o kadar hızlandı ki, gerek özel hayat gerekse iş hayatında 5 yıl, artık çok uzun bir süre.

Stratejik planlama yaparken dikkate aldığımız bazı faktörlerde 50 yıl öncesi ile bugünü karşılaştırmaya çalışalım. Aşağıdaki başlıklardaki değişim hızının o döneme göre çok çok arttığını söylemek yanlış olmaz herhalde.

  • Pazar şartları, müşteri ihtiyaç ve beklentileri
  • Kuruluşların içinde bulundukları iç-dış çevre şartları
  • Rekabet şartları (Özellikle rekabetin globalleşmesi)
  • Teknoloji (Özellikle ulaşım, iletişim ve bilişim teknolojileri)
  • Çalışan ihtiyaç ve beklentileri,
  • Siyasi ve ekonomik gelişmeler,

Bu listeyi uzatmak mümkün fakat sadece bu başlıklarda bile 50 yıl öncesi ile bugünü karşılaştırmak yeterli.

Tüm bunlar, günümüz şirketlerinin hızlı, esnek ve inovatif  olmasını zorunlu kılıyor. 

Bu durumda stratejik planların 5 yıllık (veya daha uzun süreli) yapılmaya çalışılması şirketler için büyük hata olur. Hatta bu planlara sıkı sıkıya bağlı olup, dünyadaki değişimleri planlarına hızlıca yansıtamayan şirketleri batmaya kadar götürür. 

Gerek kamu gerekse özel sektör, stratejik planlama süreçlerini gözden geçirmeli ve günümüzün şartlarına adapte etmelidir. Stratejik planların periyodunu daha kısa, örneğin maksimum 3 yıllık tutmak, buna bağlı olarak hedefleri ve bunların gözden geçirme periyodlarını azaltmak bir gereklilik haline gelmiştir.

PAYLAŞ

İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR