Kurumsal yönetişim mevcut durum analizi (Gap Analizi), kuruluşun yönetişim yapısının ve süreçlerinin etkili olup olmadığını değerlendirmek için yapılan kapsamlı bir çalışmadır. Bu analiz, kuruluşun seçilen kurumsal yönetişim çerçevesi, modeli veya standardında tanımlanan yönetişim prensiplerine uyum derecesini ve bu konulada nasıl performans gösterdiğini ortaya koyar.
Mevcut Durum Analizi Adımları
Seçilen kurumsal yönetişim çerçevesi, modeli veya standardına göre farklılıklar göstermekle birlikte tipik bir kurumsal yönetişim mevcut durum analizi şunları içerir:
Kurumsal Yönetişim Çerçevesinin Belirlenmesi
İlk olarak, analizde hangi kurumsal yönetişim çerçevesi, modeli veya standardına odaklanılacağı belirlenir.
Örneğin, ISO 37000 gibi uluslararası standartlar, G20/OECD Kurumsal Yönetişim İlkeleri, SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri veya kuruluşun kendi yönetişim modeli referans alınabilir.
Hedeflerin ve Beklentilerin Belirlenmesi
Kurumun yönetişim yapısının hangi hedeflere yönelik olarak değerlendirileceği belirlenir. Örneğin, büyüme, sürdürülebilirlik, risk yönetimi ve paydaş memnuniyeti gibi konulara odaklanılabilir.
Ayrıca, ana paydaşların (hissedarlar, çalışanlar, müşteriler ve topluluklar) kurumsal yönetişimden beklentileri göz önünde bulundurulur.
Mevcut Yönetişim Yapısının İncelenmesi
Yönetim kurulu, yönetim kurulu komiteleri ve üst yönetimin görev dağılımları, bağımsızlıkları ve yetkinlikleri analiz edilir.
Yönetim kurulu üyelerinin rolleri ve karar alma süreçlerinde etkinlikleri değerlendirilir. Özellikle yönetim kurulunun şeffaflık, hesap verebilirlik ve paydaşların haklarını koruma konularındaki performansına bakılır.
Risk Yönetimi ve İç Kontrol Sistemlerinin Değerlendirilmesi
Kurumun risk yönetim stratejileri, iç kontrol sistemleri ve denetim süreçleri gözden geçirilir. Bu sistemlerin, varlıkları koruma, güvenilir bilgi sağlama ve operasyonel riskleri yönetme konularındaki etkinliği değerlendirilir.
Mevcut risk yönetimi ve iç denetim mekanizmalarının kurumsal yönetişim ilkelerine ne kadar uygun olduğu incelenir.
Şeffaflık ve Hesap Verebilirlik Yapısının Analizi
Kurumun raporlama, paydaşlara bilgi sunma, iç ve dış iletişim süreçleri incelenir. Şeffaf bir bilgi akışı sağlayarak hesap verebilirlik ilkesine ne ölçüde uyulduğu gözden geçirilir.
Raporlamaların doğruluğu, kamuya açık bilgi politikalarının etkinliği, paydaşlara sunulan raporların anlaşılır ve erişilebilir olup olmadığı değerlendirilir.
Etik Davranış ve Değerler Sisteminin İncelenmesi
Kurumun etik kuralları, çalışan davranış kuralları ve bunların uygulamaya yansıması analiz edilir.
Etik kodların ne kadar uygulandığı, kurumsal değerlere bağlılık ve bu değerlere yönelik denetim süreçleri göz önünde bulundurulur. Etik ihlallerine yönelik bildirim kanalları, şikayet mekanizmaları ve alınan aksiyonlar analiz edilir.
Paydaş İlişkilerinin ve İletişim Stratejisinin Değerlendirilmesi
Kurumun paydaşlarla olan ilişkileri ve iletişim stratejisi gözden geçirilir. Paydaş katılımı ve geri bildirim süreçleri ile kurumsal yönetişim ilkelerinin uyumluluğu incelenir.
Özellikle paydaşların yönetim sürecine dahil edilme düzeyi, bilgi akışı ve karar alma sürecine etkileri analiz edilir.
Sürdürülebilirlik ve Sosyal Sorumluluk Uygulamalarının Analizi
Kurumun çevresel, sosyal ve yönetişim (ESG) performansı incelenir. Sürdürülebilirlik, toplumsal sorumluluk ve sosyal etki hedeflerinin belirlenmesi ve yönetim süreçleri analiz edilir.
Bu uygulamaların kurumun uzun vadeli başarısına etkisi ve yönetim yapısına entegre edilme seviyesi değerlendirilir.
Eğitim ve Bilinçlendirme Eksikliklerinin İncelenmesi
Kurumda çalışanların ve yönetim kurulunun ISO 37000 standartları konusunda bilinç ve bilgi düzeyi gözden geçirilir.
Yönetişim ilkelerinin yönetim kültürüne ne kadar entegre olduğu ve çalışanların bu ilkelere uygun davranış sergileyip sergilemediği değerlendirilir.
Eğitim eksikliği olan alanlar ve bilinçlendirme kampanyaları gerektiren noktalar belirlenir.
Performans Ölçüm ve İzleme Sistemlerinin İncelenmesi
Kurumun yönetişim süreçlerinin performansını değerlendirmek için kullanılan ölçüm ve izleme sistemleri gözden geçirilir.
Kurumun yönetişim yapısının performansını ölçmek için kullanılan metriklerin ve geri bildirim mekanizmalarının etkinliği değerlendirilir. Bu süreç, sürekli iyileştirme ve gelişim fırsatlarının belirlenmesine yardımcı olur.
Sonuçların Raporlanması ve İyileştirme Önerileri
Yapılan mevcut durum analizinin sonuçları bir rapor halinde sunulur. Raporda, kurumsal yönetişimin güçlü yönleri, iyileştirilmesi gereken alanlar ve bu alanlardaki öneriler detaylı olarak paylaşılır.
Öneriler, kuruluşun stratejik hedeflerine uygun iyileştirme adımlarını ve bu adımların öncelik sırasını içerir.
İlerleme ve Gelişmelerin İzlenmesi
Analiz sonrası, belirlenen iyileştirme alanlarında yapılan değişikliklerin etkinliğini izlemek için bir takip süreci kurulur.
Kurumun yönetişim yapısı düzenli aralıklarla gözden geçirilerek iyileştirmelerin sürdürülebilirliği sağlanır.
Bu adımlar, bir kurumun mevcut yönetim yapısını kapsamlı şekilde inceleyerek geliştirilmesi gereken alanları tespit etmesine ve kurumsal yönetim ilkeleri doğrultusunda etkin bir yapıya ulaşmasına yardımcı olur.
Mevcut Durum Analizi Araç ve Teknikleri
Mevcut durum analizinin etkinliği, kullanılacak teknik ve araçların doğru seçimi ve kullanımına bağlıdır. Projelerimizde, projenin türü, yapısı, ihtiyaç ve beklentiler doğrultusunda uygun teknikleri belirler ve kullanırız. Kullandığımız bazı araç ve teknikler;
SWOT Analizi
SWOT analizi, bir organizasyonun güçlü ve zayıf yönleri ile dış çevredeki fırsat ve tehditleri belirlemeye yardımcı olur. Bu analiz sayesinde kurum içi ve dışı faktörler değerlendirilir ve stratejik kararlar alınırken referans sağlanır.
Nadler-Tushman Uyumluluk Modeli
Nadler-Tushman Uyumluluk Modeli, organizasyonel değişim ve performansın değerlendirilmesine yardımcı olmak için geliştirilen bir çerçevedir. David Nadler ve Michael Tushman tarafından geliştirilen bu model, organizasyonel sistemlerde çeşitli bileşenlerin uyum içinde çalışmasının önemini vurgular. Modelin temel amacı, bir organizasyonun işleyişindeki uyumsuzlukları belirleyerek daha verimli ve etkili hale gelmesine olanak tanımaktır.
PESTEL Analizi
PESTEL analizi, organizasyonun dış çevresini politik, ekonomik, sosyal, teknolojik, çevresel ve yasal faktörler üzerinden inceler. Bu faktörlerin organizasyon üzerindeki etkilerini anlamak, stratejik planlamada önemlidir.
Değer Zinciri Analizi (Value Chain Analysis)
Değer zinciri analizi, organizasyonun iş süreçlerinde katma değer yaratan faaliyetleri analiz eder. Amaç, maliyetleri düşürmek ve ürün ya da hizmetin değerini artırmaktır. Michael Porter tarafından geliştirilmiştir ve rekabet avantajını belirlemek için kullanılır.
BPM (İş Süreçleri Yönetimi) Analizi
BPM analizi, iş süreçlerini modellemek, analiz etmek ve iyileştirmek amacıyla kullanılır. Organizasyonun iş süreçlerini daha verimli hale getirmek için süreç haritaları ve modelleme araçları ile analiz yapılır.
Benchmarking (Kıyaslama)
Benchmarking, organizasyonun performansını en iyi ugulamalarla kıyaslayarak değerlendirme sürecidir. Bu teknik, en iyi uygulamaları ve performans standartlarını belirlemeye yardımcı olur ve performans iyileştirmesi sağlar.
5N1K Analizi (5W1H Analysis)
“Ne, Nerede, Ne Zaman, Nasıl, Neden ve Kim” sorularını sorarak yapılan bu analiz, özellikle sorunları ve kök nedenlerini belirlemek için kullanılır. Sorulara verilen yanıtlarla sürecin farklı yönleri ortaya konur ve iyileştirme yapılacak alanlar belirlenir.
ISO 37000 ile kurumsal yapınızı nasıl güçlendireceğinizi öğrenmek için hazırladığımız detaylı sunumu inceleyin. Sunumu ücretsiz talep etmek için aşağıdaki linkten bize ulaşın, sunumu eposta adresinize ulaştıralım.