ISO37000:2021 standardı, kurumsal yönetişim konusunda ilk uluslararası standart olması sebebiyle, yönetişim konusundaki kavramların, terimlerin belirlenmesi konusunda da referans doküman olmaya aday. ISO37000 konuyla ilgili 2 terim kullanmakta:
Governing body: Person or group of people who have ultimate accountability for the whole organization.
Governing group: Person or group of people who govern an organization
Ülkemizdeki şirketler sektörleri, yapıları, paydaşları ve büyükleri doğrultusunda farklı organizasyonel yapılara sahipler. Kimi şirketler tek patrondan oluşan bir üst yönetim yapısına sahip iken, kimi şirketler, hissedarlar ve profesyonel yöneticilerden oluşan yönetim kurullarına, hatta yönetim kurulunu destekleyen çeşitli kurul/komitelerden oluşan çok daha kompleks bir üst yönetim yapısına sahipler.
Kurumsal Yönetişim yapısının oluşturulması konusundaki çalışmaların başlangıcında bu organizasyonel terimlerin belirlenmesi ve standart ile eşleştirilmesi çok önemli bir nokta. Bir genelleme yapmak gerekirse, ülkemiz şirketlerinde şirketin tüm faaliyetlerinden sorumlu en üst birim için "Yönetim Kurulu" yaygın olarak kullanılmaktadır.
ISO37000 standardının Yönetim Kurulu ile ilgili temel şartlarına bir gözatalım:
Kompozisyon ve yapı
Yönetim kurulunun bileşimi ve yapısı kuruluşlar arasında farklılık gösterecektir. Bununla birlikte, Yönetim kurulu, bir kolektif olarak, rolünü yerine getirmek için uygun şekilde donatılmış kalmalıdır. Yönetim kuruluna yapılan atamalar paydaşlara karşı şeffaf olmalı ve şunları göz önünde bulundurmalıdır:
— yetkinlik (ilgili bilgi ve anlayış, beceri ve deneyim);
— çeşitlilik ve kapsayıcılık;
— düşünce ve eylemin bağımsızlığı;
— kapasite;
— doğruluk;
— bağlılık.
Kuruluşun büyüklüğüne bağlı olarak, yönetim kurulları yükümlülüklerini yerine getirmelerine yardımcı olacak komiteler oluşturabilir. Bu komiteler yasal veya gönüllü olabilir. Her iki durumda da, Yönetim kuruluna ek kapasite, beceri, bağımsızlık, çeşitlilik ve/veya paydaş temsili sağlamalıdırlar. Bir Yönetim kurulu destekleyici komitelerden yararlanıyorsa, Yönetim kurulu bu tür komitelere gerekli sorumlulukları ve yetkileri etkin bir şekilde devretmesini sağlamalıdır.
Yönetim kurulu, yetkisini kullanmak ve hesap verebilirliğini yerine getirmek için her zaman toplu olarak hareket etmeli, birbiriyle ilişkili birçok faaliyette bulunmalıdır. Yönetim kurulu üyeleri, bu belgedeki ilkeleri uygularken dürüstlükle ve kuruluşun çıkarları doğrultusunda hareket etmelidir.
Yetkinlik
Yönetim kurulu üyeleri yetkinliklerini sürekli olarak geliştirmelidir.
Yönetim kurulu şunları yapmalıdır:
•Kuruluşun operasyonlarını ve faaliyet gösterdiği pazarları anlamak için doğru bilgi, beceri ve deneyim kombinasyonuna sahip olduğundan emin olmak;
•Amacın yerine getirilmesine yönelik ilerlemeyi gösterecek ölçüm için uygun ölçütler geliştirmek ve yetkin bir şekilde kullanmak;
•Hedefleri belirlerken uygun nitelik ve nicelik ölçümü ve zamanlama beklentisini belirlemek;
•Kendi yeterliliğini, yapılarını ve süreçlerini, deneyimli, bağımsız profesyonellerin desteğinden yararlanmak da dahil olmak üzere değerlendirmek;
•Değerlendirme süreci ve sonuçları hakkında ilgili paydaşlara rapor vermek.